(Dental Extraction)
کشیدن دندان یکی از گزینه های درمانی است که در آخرین مرحله از درمان پیشنهاد میشود و در شرایطی که دندان قابل ترمیم و یا درمان ریشه (عصب کشی) نباشد و یا دچار شکستگی و پوسیدگی عمیق و در شرایط ویژه ای باشد، که قابلیت درمان نداشته باشد، کشیدن دندان به عنوان یک درمان موثر صورت میگیرد. در این مطلب ما به علل، درمان و مراحل کشیدن دندان میپردازیم. علاوه بر این طرح مسائل مهمی اعم از کشیدن دندان با لیزر و نقش متخصص در این درمان در کاهش درد و عوارض هنگام و بعد از کشیدن بسیار حائز اهمیت است.
چرا باید دندان را بکشیم؟
چند نمونه از مواردی که منجر به کشیدن دندان میگردد:
- پوسیدگی و عفونت
چنانچه میزان پوسیدگی و عفونت دندان به میزانی باشد که نگه داری دندان از طریق پر کردن، درمان ریشه (عصب کشی ) یا سایر روش‌های ترمیمی غیرممکن باشد.و یا دندانی که عصب کشی شده باشد و مجددا دچار پوسیدگی شده باشد و شرایط ری اندو( درمان ریشه مجدد) را نداشته باشد، در این شرایط دندان پزشک با نظر بیمار کشیدن دندان را پیشنهاد میدهد.
اگر دندان‌ها نامرتب و شلوغ باشند یا اگر یک یا چند دندان اضافی در دهان رشد کرده باشد، حذف یک دندان ممکن است لازم باشد تا دندان‌های دیگر فضای کافی برای قرارگیری در جهت طبیعی را داشته باشند. علاوه بر این ممکن است قبل از درمان ارتودنسی و یا طی درمان ارتودنسی نیز فرد نیاز به کشیدن دندان داشته باشد.
- شلوغی دندان‌ها و درمان ارتودنسی
- آسیب یا جراحت دندان
چنانه دندان طی یک حادثه شکسته باشد و شکستگی دندان تا زیر خط لثه ادامه پیدا کرده باشد، و یا ریشه باقیمانده در زیر استخوان باشد وطول کمی داشته باشد که افزایش طول تاج برایش توصیه نگردد و ریشه آسیب دیده باشد و دندان دیگر قابل ترمیم نبوده و نتوان آن را نگه داشت. در این حالت دندان باید کشیده شود.
- بیماری‌های پریودنتال (بیماری لثه)
بیماری شدید لثه که باعث آسیب به بافت و استخوان زیر لثه‌ها میشود و در نهایت باعث لقی شدید دندان‌ها میگردد.
- دندان شیری که به موقع نیفتاده
اگر دندان‌های شیری کودکی در زمان مناسب نیفتد، ممکن است برای ایجاد فضای لازم برای رشد دندان‌های دائمی کشیدن دندان‌های شیری لازم باشد. تا از کشیدن دندان دائمی کودکان در آینده جلوگیری شود.
مراحل کشیدن دندان
- بررسی عکس بیمار و آماده سازی بیمار جهت جراحی
- سپس دندان پزشک 10 تا 15 دقیقه قبل از جراحی با تزریق بی حسی موضعی در ناحیه استخوان فک و بافت لثه محلی که دندان قرار دارد، باعث می شود که بی حسی عمیق و سپس اعصاب موجود در آن ناحیه دچار بی حسی شده و فرد هنگام درمان دردی را احساس نکند.
- سپس تست بی حسی صورت میگیرد و در صورت نیاز، مجددا برای بیمار بی حسی تزریق میشود.
- بعد از بی حسی کامل، جهت دسترسی به دندان و استخوان اطراف، با وسیله ای به نام بیستوری برشی در لثه ایجاد میشود.
- و دندان پزشک با وسیله ای الواتور لثه را از اطراف دندان جدا میکند، و با حرکت دادن و خالی کردن کناره های دندان، به راحتی ریشه دندان را لق میکند.
- سپس با وسیله ای به نام فرز دندان را به صورت کامل و یا در صورت نیاز به صورت چند تکه بیرون می آورند.
- و هر گونه ذرات باقی مانده دندان یا استخوان برداشته می شود و محل جراحی تمیز می شود.
- سپس لثه بخیه می شود تا زودتر خوب شود اگر چه همیشه نیاز به این کار نیست.
- و در نهایت پانسمان روی محل کشیدن دندان قرار داده می شود تا خونریزی کنترل شده و لخته خون ایجاد نشود.
*البته میزان بی حسی دریافتی به شرایط بیمار، وزن بیمار و عوامل دیگری نیز بستگی دارد، و در طول درمان نیز اگر اثر بی حسی از بین برود مجددا برای شما بی حسی تزریق میشود؛ و شما طی درمان دردی را احساس نخواهید کرد.
جراحی دندان
چنانچه دندان به طور کامل رشد کرده باشد، دندان را با کشیدن خارج می‌کنند.و اگر دندان به صورت نهفته و یا نیمه نهفته باشد و خارج کردن آن کمی دشوار باشد، دندان را با جراحی خارج می‌کنند. در این مرحله ممکن است دندان را به صورت یک باره خارج کنند و یا اگر ریشه دندان مقاوم و عمیق بوده ویا پوسیدگی دندان زیاد باشد، دندان شکسته شده و به صورت تکه تکه خارج می‌شودو به جراحی نیاز دارد.
مواردی که خارج کردن دندان نیاز به جراحی دارد:
- دندانی که کاملا از لثه بیرون نزده است.
- دندانی که بزرگتر از آن است که بتوان آن را به یکباره بیرون کشید و باید خرد شود.
- دندان نهفته یا نیمه نهفته
- دندانی که از خط لثه شکسته است.
- دندانی که پوسیدگی و عفونت شدید داشته باشد.
در این روش دندانپزشک برش کوچکی را روی لثه ایجاد میکند تا به دندان مورد نظر بهتر دسترسی داشته باشد. سپس دندان را با کمک انبر رو به عقب و جلو حرکت میدهد تا مقداری دندان در استخوان فک سست شود و در نهایت دندان را بیرون می‌کشد. در بعضی موارد دندانپزشک لبه‌های لثه را بخیه می‌زند که این نوع از بخیه‌ها جذبی بوده و نیاز به کشیده شدن ندارند.
نقش متخصص در جراحی دندان
در شرایط حساس و جراحی های پیچیده و دندان هایی با شرایط ویژه، یا جراحی دندان های انتهایی و دندان هایی که دچار پوسیدگی های شدید هستند انتخاب یک متخصص مناسب جهت جراحی دندان بسیار حائز اهمیت است. چرا که متخصص و جراح فک و صورت علاوه بر گذراندن دندان پزشکی عمومی 6 الی 7 ساله، به صورت تخصصی به انجام امور سخت و پیچیده ی جراحی فک و صورت پرداخته و به آناتومی فک و دندان ها و دندان هایی با شرایط ویژه و ساختارهای آناتومیک در حفره دهان به خوبی آشنایی دارند. در نتیجه طی جراحی به بافت دهان آسیبی وارد نمی‌شود. وبا استفاده درست از تکنیک دست اعم از نوع فشار وارده بر دندان، محل و نوع کشیدن دندان، کشیدن و یا جراحی دندان با کمترین عوارض انجام میشود.یک دندانپزشک خبره یا جراح فک و صورت ماهر می تواند جراحی دندان را در یک جراحی سرپایی تحت درمان قرار دهد؛ و از طرفی روند جراحی و کشیدن دندان با بی حسی موضعی انجام می شود و بیمار درد و ناراحتی را اصلا احساس نمی کند، طوری که هنگام جراحی بیمار فکر میکند اصلا درمان شروع نشده است.
هزینه جراحی دندان
یکی از فاکتورهای مهم و تاثیر گذار دراین درمان، بررسی شرایط دندان و نوع و شدت عارضه دندان است و در نتیجه نیاز به کشیدن یا جراحی دندان است. از طرفی در این درمان مهارت و تخصص دندانپزشک (عمومی یا تخصصی ) نقش به سزایی دارد، چراکه دندان پزشک متخصص با توجه به تکنیک های خاص که برای شرایط پیچده و دندان های پیچیده به کار میگیرد، هزینه بیشتری نسبت به دندان پزشک عمومی دریافت میکند.از طرفی خارج کردن دندان نهفته، و یا دندان هایی با شرایط خاص مانند قرار گیری دندان ویا دندان هایی با پوسیدگی زیاد، که حتما نیاز به جراحی دارند طبعا هزینه بیشتری نسبت به کشیدن دندان خواهند داشت.
نقش لیزر در جراحی دندان
در ابتدا محل تزریق آمپول بی حسی و اطراف آن را توسط اشعه های کم توان لیزر، بدون هیچ گونه درد و عوارضی بی حس می‌کنند. و فرد هنگام تزریق آمپول بی حسی دردی را احساس نمی‌کند.و در آخر با استفاده از لیزر آن محل را جوش می‌دهند. سپس با کمک لیزر انتهای رگی که دچارخونریزی شده است مسدود میشود ودر نتیجه خونریزی کاهش می‌یابد.علاوه بر آن با استفاده از لیزر میتوان درد بعد از کشیدن و یا جراحی را کاهش داده و سلول هایی که باعث بهبود سریع تر زخم می‌شوند را فعال کرد.
