در این بخش  درباره تومورها و کیست های حفره دهان و ضایعات دهانی توضیحاتی ارائه خواهد شد که امیدواریم مفید واقع شوند.

این ضایعات دهانی شیوع بالایی دارند که خوشبختانه بسیاری از آن ها دارای ماهیتی خوش خیمی می باشند.

شایع ترین دلایل و عللی که در تشکیل این کیست ها و تومور های دهانی دیده می‌شود, علت عفونی داشته و به دنبال آلوده شدن پالپ دندانی در انتهای ریشه دندان و در داخل استخوان به وجود می‌آیند.

البته این کیست ها و تومورهای دهانی با علل و دلایل دیگری مانند ازدیاد سلول های سازنده بافت های دندانی یا سلول های غدد بزاقی نیز می توانند اینگونه مشکلات را ایجاد کنند.

توجه داشته باشید که لازم است و باید اکثر این ضایعات درمان بشوند تا مشکلی برای فرد در آینده ایجاد نکنند. همچنین توجه داشته باشید که بسیار مهم است که روش درمانی صحیح در این زمینه نیز اعمال بشود.

همچنین توجه داشته باشید که در مورد ضایعات بدخیم ناحیه دهان با وجود شیوع کمتر نیز باید بسیار آگاه بود و آگاهانه رفتار کرد. به صورت قانونی کلی هر گونه تغییری در رنگ یا حالت لایه های مخاط دهانی، ایجاد هرگونه زخمی در محیط دهانی و یا ایجاد هر گونه توده ای، اگر بدون علت واضح و بیشتر از 2 هفته باشد باید تحت معاینه و آزمایش جهت تشخیص قرار بگیرد.

متاسفانه درصد بالایی از مراجعه کنندگان مبتلا به ضایعات بدخیم حفره دهان بسیار دیر اقدام به درمان این مشکل می کنند, توجه داشته باشید که هرگونه تعللی در این امر می تواند باعث سخت تر شدن درمان و پایین تر آمدن شانس موفقیت در درمان بشود. پس چنانچه مشکل یا ضایعه ای در دهان تان مشاهده کردید توصیه می شود برای رفع مشکل به یک دندانپزشکی مراجعه شود.

تومورهای دهان

آیا تومورهای دهان که خوش خیم هستند را می شناسید ؟ به لحاظ تئوری ، تمام انواع تومورهای خوش خیم می توانند در این ناحیه تشکیل شوند ، اما این ها نادر هستند برخی از آن ها از دندان ها و اندام های نگهدارنده دندان ها منشا می گیرند و لذا برای متخصص گوش و حلق و بینی  مهم هستند.

ضایعات خوش خیم حفره دهان  یا تومورهای خوش خیم شایع تر عبارتند از فیبروم ها ، لیپوم ها ، میگزوم ها ، کندروم ها ، همانژیوم ها ، نورینوم ها و فیبروم های آزاردگی ( مثلاً در بد چفت شدن یا فقدان دندان ها ) .تومورهای اپی تلیال خوش خیم شایع تر عبارتند از :

• پاپیلوم
• کراتواکانتوم
• آدنوم حقیقی
• آدنوم پلئومورف

تشخیص با بیوپسی است .درمان با جراحی مناسب است به شرطی که اندازه تومور ، ظاهر بافت شناختی آن ، تمایل به رشد آن و سایر ویژگی ها اجازه این کار را بدهد.بیوپسی در مورد همانژیوم و لنفانژیوم ها لازم نیست .

تومورهای اختصاسی

• همانژیوم ها و لنفانژیوم ها معمولاً مادرزادی هستند و در ۹۰ درصد موارد ، دختران را گرفتار می کنند .محل های شایع زبان ، گونه و پاروتید هستند .تومور ممکن است به حدی بزرگ باشد که بر اثر خونریزی عود کننده ، انسداد راه هوایی یا مسدود کردن مسیر غذا ، جان بیمار را تهدید نماید اغلب این تومورها دو سال نخست زندگی فروکش می کنند و لذا درمان جراحی را حتی الامکان باید تا ۳ یا ۴ سالگی به تعویق انداخت .پرتو درمانی اندیکاسیون ندارد ، زیرا با خطر مهار رشد اسکلت صورت و بعداً القاء کارسینوم رو به رو است .اگر تومور رشد سریعی داشته باشد ، تلاش در جهت فرستادن آمبولی به رگ تغذیه کننده برخاسته از شریان کاروتید خارجی می تواند انجام یا دی اتیل استیل بسترول برای یک دوره محدود تجویز شود.
• پاپیلوم ها در دهان معمولاً باعث هیچ علامت بالینی نمی شوند درمان فقط لازم است که تومور به حلق یا حنجره گسترش یابد
• تومور های زبانی تیروییدی
• تومورهای اندام های همسایه ممکن است به دهان و اوروفارنکس گسترش یابد .شایع ترین آن ها تومورهای غده پاروتید است که از طریق فضای خفف ماندیبل به اوروفارنکس نفوذ و دیواره خارجی حلق ، لوزه ، یا کام نرم را جا به جا می کنند همین جا به جایی حلق را تومورهای خوش خیم اندامهای همسایه به حفره دهان نادراست از سوی دیگر تومورهای بدخیم اندام های همسایه به حفره دهان بیش از اوروفارنکس دست اندازی می کنند.

توموهای بدخیم حفره دهان

بخش اعظم این ضایعات ، کار سینوم های سلول سنگفرشی کراتینیزان هستند .کار سینوم های غیر کراتینیزان و آناپلاستیک و نیز کار سینوم های آدنویید کیستیک نا معمول و آدنوکارسینوم ها نادر هستند .این گروه در حدود ۵ درصد از تومورهای بدخیم را تشکیل می دهند .

تومورهای بافت همبند ممکن است به ندرت ضایعات خوش خیم حفره دهان و زبان تشکیل شوند به ویژه سارکوم سلول دوکی ، میگروسارکوم ، لنفوم بدخیم ، بیماری هوچکین ، پلاسماسیتوم ، تومور سلول غول آسای بدخیم ، رابدومیوسارکوم ، همانژیوآندوتلیوم و ملانوم بدخیم .

پیش آگهی حتی در مورد یک نوع کارسینوم بسیار متنوع است و به محل وسعت و تمایز بافت شناختی ضایعات بستگی دارد .از طبقه بندی TNM برای مستند سازی ، انتخاب درمان و پیش آگهی استفاده می شود.

تومورهای بدخیم پوست در لب فوقانی معمولاً از نوع سرطان های سلول قاعده ای و در لب تحتانی عمدتاً از نوع کار سینوم های سلول سنگفرشی هستند .

تظاهرات بالینی در تومورهای دهان

هر نوع زخمی را که به سرعت التیام نیابد و هر منطقه هیپرکراتوتیک را باید مشکوک به مراحل اولیه بدخیمی تصور کرد .در مراحل اولیه ، درد ناچیز است یا وجود ندارد.

با افزایش اندازه تومور ، بیمار درد را گزارش می دهد و سفتی و ارتشاح بافت های زیرین و لنفادنوپاتی ناحیه ای درگیر کننده عقده ها در مثلث تحت فکی و گروهای وداجی – دو بطنی و گردنی عمقی وجود دارد.

تشخیص تومورهای دهان

در هر بیمار مبتلا به تومورهای دهان یا در زبان ، یا با مشاهده هر زخم مخاطی که به سرعت التیام نیابد ،احتمال یک کارسینوم باید به ذهن متبادر شود .بیوپسی همواره باید انجام گیرد ، اگر تشخیص قطعی نشود رادیوگرافی و آندوسکوپی مستقیم باید انجام گیرد.

درمان تومورهای دهان

درمان به مرحله  و محل تومور بستگی دارد ، هدف اصلی ریشه کنی رادیکال تومور است هر گاه متاستاز در بیماری وجود داشته باشد رزکسیون یک جای تومور بهترین راه برای پیشگیری از کاشت بیشتر سلول های تومور در متاستازها است.