فهرست محتوای مقاله پنهان کردن
1. عصب کشی دندان1.1. عصب کشی دندان چه زمان ضروری است ؟
1.1.1. چه درد دندانی نیاز به عصب کشی دارد ؟
1.2. مراحل و جزئیات عصب کشی دندان
1.2.1. استفاده از میکروسکوپ جراحی
1.2.2. روش اندازهگیری طول مجرای ریشه دندان چگونه است؟
1.2.3. مواد پر کننده داخل دندان در عصب کشی
1.3. عوارض عصب کشی دندان
1.3.1. هزینه عصب کشی دندان
1.4. نکات تکمیلی بعد از عصب کشی دندان1.4.1. عصب کشی دندان در بارداری
1.4.1.1. چگونه درد دندان عصب کشی شده یا دندانی که نیاز به عصب کشی دارد را در خانه کم کنیم ؟
عصب کشی دندان
عصب کشی دندان به اگلیسی : Root Canal ، یک درمان دندانپزشکی است که شامل برداشتن قسمت نرم دندان یا پالپ می باشد.
هنگامی که داخل دندان دچار عفونت و آسیب میشود، باید دندان تحت درمانی به نام عصب کشی دندان یا درمان ریشه قرار بگیرد.
محفظة داخل دندان که حاوی رگهای خونی و عصب ها است پالپ نام دارد. در صورتی که پالپ دندان به هر دلیلی آسیب ببیند و دچار التهاب و عفونت شود، تنها راه درمان و نجات دندان تخلیه محفظه پالپ است که در طی آن تمامی محفظة پالپ از نوک مجرای ریشه تا بالا باید تخلیه، پاک سازی، ضد عفونی و سپس پر شود.
عصب کشی دندان تحت بی حسی موضعی توسط دندانپزشک یا متخصص عصب کشی انجام میشود.
عصب کشی دندان چه زمان ضروری است ؟
درمان عصب کشی دندان هنگامی ضروری است و باید انجام شود که قیمت داخلی نرم دندان معروف به پالپ آسیب دیده، ملتهب و آلوده شود .
از بین بردن پالپ آلوده و آسیب دیده بهترین راه برای حفظ ساختار دندان است.
علل شایع آسیب به پالپ عبارتند از:
۱- پوسیدگی عمیق به دلیل حفره درمان نشده روی دندان
۲- ترک خوردن دندان
۳-آسیب دیدن دندان در اثر ضربه
چه درد دندانی نیاز به عصب کشی دارد ؟
شایع ترین علائم پالپ آسیب دیده درد گرفتن دندان با آب یا غذای گرم می باشد.
دندانپزشک دندانی که نیاز به عصب کشی دارد را معاینه و با استفاده از اشعه ایکس برای تایید تشخیص استفاده می کند.
اگر فکر می کنید به عصب کشی دندان نیاز دارید به یک دندانپزشک خوب برای عصب کشی یا متخصص درمان ریشه مراجعه کنید .
مراحل و جزئیات عصب کشی دندان
عصب کشی دندان عفونی هفت مرحله دارد که در ادامه مراحل عصب کشی دندان عفونی شرح داده شده است :
مرحله اول عصب کشی دندان : ایزوله کردن دندان با گذاشتن ورقه لاستیکی در دهان
در گام نخست عصب کشی دندان، ابتدا دهان فرد بی حس شده و سپس دندانپزشک با استفاده از یک ورقه لاستیکی به نام رابر دم، دندان را از محیط دهان جدا و ایزوله میکند.
سپس محل دندان در این ورقه لاستیکی که در بیشتر موارد از لاتکس ساخته شده است، سوراخ میشود تا دندان از آن بیرون بزند در حالی که بقیه دندانها و دهان در پشت آن قرار دارند.
به این ترتیب از رسیدن جریان بزاق به دندان تحت درمان جلوگیری میشود.
اهمیت ایزوله کردن دندان در درمانهای دندانپزشکی
یکی از مهمترین اهداف عصب کشی، آلودگی زدایی از دندان است و از طرفی دندان باید خشک و تمیز بماند. از آنجایی که بزاق حاوی باکتری و ذرات دیگر است، رابر دم به عنوان یک سد در مقابل بزاق عمل میکند تا آلودگیها و ذرات داخل آن به دندان نرسند.
قرار دادن رابر دم بخشی از مراقبتهای استاندارد در عصب کشی است و حتما باید انجام شود. اگر در درمان شما از رابر دم استفاده نشده است از دندانپزشک علت آن را بپرسید.
مرحله دوم عصب کشی دندان : ایجاد سوراخ در تاج دندان
دندانپزشک برای شروع درمان باید به محفظه پالپ داخل دندان دسترسی داشته باشد بنابراین باید تاج دندان سوراخ شود. به این مرحله ایجاد سوراخ دسترسی گفته میشود.
دندانپزشک با استفاده از دریل دندانپزشکی سوراخی ایجاد میکند که تا محفظه پالپ ادامه دارد. از طریق این سوراخ درمان انجام میشود. در مورد دندانهای عقبی، سوراخ دسترسی در سطح جونده ایجاد میشود و در دندانهای جلویی این سوراخ در سطح پشتی دندان ایجاد میگردد.
هنگام ایجاد سوراخ دسترسی، دندانپزشک تمامی مواد پوسیده دندان را نیز برمیدارد و بخشهای شکننده یا لق دندان یا پر شدگی را جدا میکند.
در این زمان دهان بی حس است، رابر دم در دهان قرار دارد و همه چیز برای شروع درمان آماده است. همان طور که پیش تر گفته شد بی حسی دندان اختلال قابل توجهی در حس فشار ایجاد نمیکند بنابراین هنگام دریل کردن لرزش دریل دندانپزشکی را کاملا احساس میکنید. اما این احساس خفیف بوده و دردی همراه آن نیست.
در صورتی که در هر مرحله ای در درمان، احساس درد داشتید با اشاره دندانپزشک را متوجه کنید، چرا که اصلا نباید دردی هنگام عصب کشی احساس کنید. دندانپزشک بی حسی بیشتری استفاده میکند.
استفاده از میکروسکوپ جراحی
پس از این که دندانپزشک به داخل دندان راه یافت، در درمان استاندارد، کف محفظه با استفاده از میکروسکوپ جراحی پالپ معاینه میشود.
این ابزار به دندانپزشک در شناسایی تمامی مجرای ریشه دندان کمک میکند تا بتواند تمامی مجراهای فرعی و ریز را که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست، نیز پیدا کند.
استفاده از میکروسکوپ احتمال این که دندانپزشک تمامی مجرای ریشه را پیدا کرده و تحت درمان قرار دهد افزایش میدهد بنابراین احتمال موفقیت درمان بیشتر میشود.
به ویژه در مواردی که انتظار میرود مجراهای بسیار ریزی در ریشه وجود دارد و باید شناسایی شود مانند دندانهای آسیاب بزرگ، دندانهای آسیاب کوچک، دندانهای جلویی فک پایین و دندانهایی که مجرای ریشه و پالپ کلسیتی شده دارند ، میکروسکپ اهمیت بیشتری دارد.
با این حال باید توجه داشته باشید که این ابزارها و تجهیزات مدرن هزینه درمان را نیز افزایش میدهند و غالباً دندانپزشک عمومی چنین ابزارهایی در اختیار ندارد.
مرحله سوم عصب کشی دندان : اندازه گیری طول دندان
هدف دندانپزشک درمان تمامی طول مجرای ریشه دندان است نه فراتر از آن. انجام این کار نه تنها بخش مهمی از فرآیند درمانی به شمار میآید بلکه در به حداقل رساندن درد پس از عمل و جلوگیری از شکست درمان نیز کمک مینماید.
دندانپزشک برای این منظور باید طول هر یک از مجراهای ریشه دندان را اندازه گیری نماید. این اندازه معمولاً حدود نیم میلیمتر میباشد.
روش اندازهگیری طول مجرای ریشه دندان چگونه است؟
دو روش برای اندازه گیری طول ریشه دندان وجود دارد:
الف- عکس پرتوی ایکس
روش مرسوم و سنتی این کار استفاده از عکس پرتوی ایکس پس از قرار دادن فایل در داخل مجرای ریشه میباشد.
فایل یک ابزار دستی شبیه یخ شکن است که تیغه انعطاف پذیری دارد تا در داخل مجرای ریشه قرار بگیرد بدون این که به آن آسیبی وارد کند. از آنجایی که فایلهای مورد استفاده برای مجرای ریشه، فلزی هستند به وضوح در عکس پرتوی ایکس قابل شناسایی هستند.
با خواندن علائم حکاکی شده روی فایل میتوان طول مجرای ریشه و کل دندان را اندازه گیری کرد. از عکس پرتوی ایکس برای تایید موقعیت درست فایل در دندان استفاده میشود تا اطمینان حاصل شود فایل تمامی طول مجرا را پیموده و به نوک ریشه رسیده است.
ب- روش الکترونیکی
در سالهای اخیر اندازهگیری طول دندانهای با استفاده از وسیله های الکترونیکی رایج شده است.
دندانپزشک یکی از سیمهای دستگاه را به فایل داخل دندان وصل میکند و سیم دوم را در سطح داخلی لب بیمار قرار میدهد تا مدار الکتریکی کاملی برقرار شود.
هنگامی که دندانپزشک آن را داخل مجرای ریشه فرو میبرد دستگاه تغییراتی در مقاومت الکتریکی نشان میدهد و از آنجایی که ناحیه مجرای ریشه دندان عایق است، هر چه نوک فایل به بافتهای رسانایی که در پیرامون ریشه قرار دارند نزدیکتر میشود تغییر مقاومت بیشتر میشود.
صدای بوق یا نمایشگر دستگاه نشان دهنده رسیدن فایل به انتهای کانال (نوک ریشه) می باشد.
توجه داشته باشید که اندازه گیری طول بر اساس شماره های حک شده بر روی فایل انجام میشود. دستگاه الکترونیکی تنها نشان میدهد چه زمانی فایل به نوک ریشه رسیده و تمام طول ریشه را پیموده است.
روش ترکیبی – برای یک دندان ممکن است از چند روش اندازه گیری استفاده شود.
هر یک از مجراهای ریشه باید به صورت جداگانه طولشان اندازه گیری شود.
در صورتی که از عکس پرتوی ایکس برای اندازه گیری استفاده شود باید دندانپزشک رابر دم را باز کند تا فیلم یا حسگر را بتواند در مجاورت دندان قرار دهد و عکس بگیرد و سپس دوباره رابر دم را روی دهان بگذارد.
با دستگاه الکترونیکی تمامی فرایند تنها ظرف کمتر از یک دقیقه انجام میشود و شما اصلا چیزی احساس نمیکنید.
مرحله چهارم عصب کشی دندان : پاک سازی و شکل دهی مجرای ریشه دندان
در مرحله تمیز کاری دندان ، بافتهای عصبی زنده یا مرده برداشته میشود و باکتریها از بین رفته و به طور کلی تمامی ذرات و سموم داخل دندان تخلیه و پاک سازی میشود. پس از آن مجرای ریشه دندان تراشیده و شکل دهی شده و بزرگتر میشود تا اطمینان حاصل شود تمامی دیواره عاری از هر گونه آلودگی و باکتری است. شکل دهی دیواره های مجرای ریشه به نحوی انجام میشود که شکل مجرا برای پر کردن ایده آل باشد.
در این مرحله دندانپزشک تلاش میکند با وجود تراشیدن و گشاد کردن مجرای ریشه، ساختار سالم باقی مانده دندان تا حد ممکن دست نخورده بماند و بخش زیادی از آن برداشته نشود تا یک پارچگی دندان به مخاطره نیفتد.
بیشتر این مرحله با کمک فایل هایی با اندازه های مختلف انجام میشود. فایلهای دندانپزشکی نوک تیزی دارند و سطح بدنه آنها زبر است. در واقع این ابزار سوهان استوانه ای مینیاتوری محسوب میشود. دندانپزشک فایل را در داخل دندان با حرکات رفت و برگشتی و چرخشی تکان میدهد. به این ترتیب دیوارهای داخل دندان تراشیده و تمیز میشوند.
این حرکات با فایلهایی با اندازه های مختلف انجام میشود. معمولاً حداقل شش فایل که هر یک قطر بزرگتری از قبلی دارد، مورد استفاده قرار میگیرد. ترتیب استفاده از فایلها از قطر کوچکتر به قطر بزرگتر است تا به تدریج مجرای ریشه گشادتر شود.
از آنجایی که برخی از آلودگیهای داخل دندان، در دیواره مجرای ریشه فرو رفته اند با استفاده از فایلها و فرایند بزرگ کردن مجرای ریشه کاملاً تمیز و پاک سازی میشوند.
حداقل برخی از فایلهای مورد استفاده به صورت دستی استفاده میشود اما ممکن است به کمک دریل دندانپزشکی مخصوصی نیز از آنها استفاده شود که حرکات مورد نظر را به صورت اتوماتیک انجام دهد. امروزه این وسیله های اندودنسی معمولاً با فایلهای مخصوص ساخته شده از آلیاژ نیکل تیتانیم مورد استفاده قرار میگیرند که ماهیت بسیار انعطاف پذیر دارند و خیلی سریع تر از گذشته مجرای ریشه دندان را تمیز و پاک سازی میکنند.
یکی از مراحل مهم پاک سازی و شکلدهی مجرای ریشه، شست و شوی محفظة پالپ است. دندانپزشک باید به صورت مرتب فضای داخل دندان را بشوید تا تمامی ذرات و آلودگیها از آن خارج شوند. محلولهای متفاوت ممکن است برای این منظور استفاده شود که متداولترین آنها هیپوکلریت سدیم است. یکی از فواید این محصول، خاصیت ضد عفونی کننده آن است.
مرحله پنجم عصب کشی دندان : پر کردن دندان
اکنون فضای خالی دندان آماده پر کردن است. در برخی موارد دندانپزشک بلافاصله پس از پاک سازی دندان، آن را با مواد مخصوصی پر میکند و در برخی موارد دیگر ممکن است دندانپزشک صلاح ببیند یک هفته منتظر بماند تا در صورتی که همه چیز به خوبی پیش برود دندان پر شود.
در صورتی که روش دوم انتخاب شود دندانپزشک باید مواد پر کننده موقتی در داخل دندان قرار دهد تا جلوی ورود آلودگیها به داخل دندان گرفته شود.
مواد پر کننده داخل دندان در عصب کشی
متداولترین ماده پر کننده دندان در عصب کشی، مواد پلاستیکی مانندی به نام گاتاپرچا است. گاتاپرچا در اشکال مخروطی با اندازه های مختلف (که اندازه های آن کاملاً منطبق بر اندازه فایلهای دندانپزشکی است) استفاده میشود.
برای پر کردن دندان ابتدا یک مخروط گاتاپرچا در داخل مجرای ریشه قرار میگیرد. اولین مخروط گاتاپرچا اهمیت زیادی دارد چرا که باید تمامی طول مجرای ریشه را طی نموده و به نوک ریشه دندان برسد. سپس مخروطهای دیگر اضافه میشود تا زمانی که تمامی مجرا کاملاً پر شود.
به منظور پر کردن یکدست و کامل دندان، مواد مهر و موم کننده به گاتاپرچا اضافه میشود. مواد مهر و موم کننده معمولاً خمیر رقیقی است که پیش از قرار دادن مخروط گاتاپرچا در داخل مجرا، به آن آغشته میشود. همچنین ممکن است پیش از پر کردن دندان با گاتاپرچا، خمیر به داخل مجرای ریشه تزریق شود. این کار برای این است که تمامی حفرات باقی مانده در داخل دندان، بین مخروطها یا بین مخروط و دیواره پر شود.
دندانپزشک ممکن است گاتاپرچا را با تماس با وسیله ای داغ، نرم کند. به این صورت مواد قابلیت فشرده شدن و متراکم شدن پیدا میکنند و با شکل داخل دندان بهتر منطبق میشوند. یک روش دیگر این است که گاتاپرچا با تفنگ در داخل دندان قرار داده شود. این روش شبیه تفنگ چسب حرارتی است و یک لوله جامد از گاتاپرچا در داخل تفنگ گرم و ذوب میشود و سپس در داخل دندان متراکم و فشرده میگردد.
مرحله ششم عصب کشی دندان : پر کننده موقتی
پس از این که دندانپزشک دندان را پر کرد، نوعی پر کننده موقتی بر روی تاج آن قرار میدهد. با این کار سوراخ دسترسی که در تاج ایجاد شده بود، بسته و مهر و موم میگردد. در این مرحله، کار عصب کشی تمام شود.
مرحله هفتم عصب کشی دندان: ترمیم دندان
اگر چه در اینجا فرایند عصب کشی به اتمام رسیده است، اما دندان هنوز کار دارد. برای تقویت ساختار آسیب دیده دندان و همچنین برای این که دوباره بتوانید با این دندان عصب کشی شده غذا بجوید باید ترمیمی مانند روکش دندان، بر روی آن قرار دهید. انتخاب نوع ترمیم بستگی به شرایط دارد. ترمیم ممکن است بلافاصله پس از عصب کشی و یا مدتی بعد از آن روی دندان قرار بگیرد.
عوارض عصب کشی دندان
بعد از عصب کشی دندان پوسیده ممکن است تا چند روز درد وجود داشته باشد . برای بهبود درد بعد از عصب کشی دندان از قرص مسکن برای تسکین درد بهتر است استفاده شود . عصب کشی دندان معمولا در یک جلسه انجام میشود و جلسه یا جلسات بعدی برای پر کردن دندان یا برای روکش دندان عصب کشی شده نیاز است .
عوارض عصب کشی دندان بعد از یک هفته از بین رفته و فرد دیگر احساس درد نخواهد داشت . اگر عصب کشی دندان به خوبی انجام نشود و عفونت و پوسیدگی کامل برداشته نشود عفونت ادامه می یابد و درد ادامه می یابد .
هزینه عصب کشی دندان
برای اطلاع از هزینه عصب کشی دندان سال ۱۴۰۰ با کلینیک آیریس در تماس باشید . هزینه و قیمت عصب کشی دندان به عوامل متعددی بستگی دارد که در مقاله ای جداگانه به بررسی عوامل موثر در هزینه عصب کشی و پر کردن دندان خواهیم پرداخت .
نکات تکمیلی بعد از عصب کشی دندان
عصب کشی دندان یک روش ترمیم محسوب می شود .
عمر دندان عصب کشی شده بستگی به نحوه مراقبت و بهداشت دهان و دندان شما دارد.
دندان عصب کشی شده همانند سایر دندان ها و دندان های ترمیم شده نیاز به مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن دارد .
عصب کشی دندان در بارداری
در این بخش قصد داریم تا به توضیح آنچه باید در مورد عصب کشی دندان در زمان بارداری بدانید صحبت نماییم . و عوراض عصب کشی دندان بر جنین و یا عصب کشی دندان در هفته اول تا ماه هشتم بارداری بپردازیم.
متخصصان زنان و زایمان و متخصصین دندانپزشکی معمولا درمان ریشه و عصب کشی دندان را در دوران بارداری بی خطر می دانند .
بارداری به دلیل مجموعه ای از عوامل و تغییرات هورمون ها باعث می شود تا زنان در برابر مسائل دندانی آسیب پذیر تر شوند .
نکته مهم این است که از این مقاله ( یا هر مقاله دیگری ) به عنوان جایگزینی برای توضیه های پزشکی استفاده نکنید و قبل از عصب کشی دندان در بارداری با متخصص زنان و زایمان خود و دندانپزشک خود مشورت نمایید .
تنها نگرانی که در زمان عضب کشی دندان حین بارداری وجود دارد، نگرانی در مورد تاثیر اشعه ایکس دندان بر جنین می باشد .
عصب کشی دندان در بارداری
قبل از عصب کشی دندان، متخصص ریشه شما باید از دندان عفونت کرده با استفاده از اشعه ایکس عکس بگیرد تا میزان عفونت را ببیند .
انجمن بارداری آمریکا بیان می کند که زنان باردار باید از هر گونه اشعه ایکس غیر ضروری اجتناب کنند.
حتما توجه تا به دندانپزشک خود موضوع بارداری را اطلاع دهید تا بتوانند پیشنهادات مناسب و درمان های مناسب را ارائه دهند .
سوال دیگری که مادران باردار در مورد درمان ریشه و عصب کشی دندان دارند این است که آیا داروی بی حسی موضعی خطری برای جنین دارد یا خیر ؟
خوشبختانه انجمن دندانپزکشی آمریکا می گوید که بی حسی موضعی خطری برای جنین در حال رشد ندارد .
همچنین در صورت نیاز برای استفاده از آنتی بیوتیک در درمان عفونت ریشه دندان، متخصص عضب کشی دندان در تهران به شما آنتی بیوتیک خاصی که در دوران بارداری کاملا مناسب هستند تجویز می کند .
نکاتی که میتوان برای هر درمان دندانپزشکی در دوران بارداری ارائه کرد این است که پیشگیری بهترین درمان است .
سعی کنید تا قبل از اقدام به بارداری توسط دندانپزشک معاینه شوید تا اگر نیاز به درمان دندانپزشکی وجود دارد قبل از بارداری درمان انجام شود .
- در دوران بارداری از رژیم غذایی متعادل و کم قند استفاده کنید .
- دوبار در روز مسواک بزنید و از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید .
- روزانه نخ دندان بکشید .
- حتما به دندانپزشک خود اطلاع دهید که باردار هستید .
چگونه درد دندان عصب کشی شده یا دندانی که نیاز به عصب کشی دارد را در خانه کم کنیم ؟
تجربه درد و ناراحتی از درد دندان عصب کشی شده بستگی به خود فرد دارد و در افراد مختلف میزان درجه درد متفاوت است .
۱- داروهای مسکن بدون نسخه
برای کاهش درد و التهاب دندان عصب کشی شده میتوان از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفین استفاده کرد که نه تنها باعث تسکین درد می شود بلکه تورم اطراف لثه را نیز کاهش می دهد .
در صورت درد شدید بعد عصب کشی دندان میتوانید با متخصص ریشه خود تماس بگیرید تا مسکن قوی تری برای شما تجویز کند .
۲- کمپرس سرد برای دندان عصب کشی شده
یک درمان قدیمی و موثر برای برطرف کردن درد و تورم دندان عصب کشی شده می باشد . کمپرس یخ را حداقل به مدت ۵ دقیقه در ناحیه دندان عصب کشی شده قرار دهید تا درد و تورم آن کاهش یابد .
۳-مصرف غذا های نرم و ملایم
خوردن غذاهای نرم و ملایم باعث می شود تا فشار کمتری به دندان وارد شود. فشار ناشی از غذاهای سفت و ترد ممکن است لثه ها و اعصاب شما را تحریک کنند و درد شما را تشدید کنند .
۴- آب نمک
استفاده از آب نمک نه تنها لثه های ملتهب را تسکین می دهد بلکه تورم را نیز کاهش می دهد و ناراحتی شما بعد از عصب کشی دندان در خانه کاهش می یابد .
اگر بعد از عصب کشی دندان در خانه ناراحتی احساس کردید نگران نباشید زیرا این عوارض ناشی از عصب کشی دندان ظرف چند روز از بین می روند .
اگر باردار هستید و نیاز به درمان ریشه دندان دارید می توانید مطمئن باشید که کلینیک دکتر شریفی تا حد امکان شما را راحت و ایمن نگه خواهد داشت .
ما این امتیاز را داشته ایم تا به ساکنان منطقه نیاوران ، پاسداران، گیشا، شرق تهران، غرب تهران، شمال تهران که نیاز به عصب کشی دندان دارند کمک کنیم .